Phần đuôi bò giàu gelatin tự nhiên, khi chế biến sẽ tan chảy tạo nước dùng sánh mịn, thơm lừng, giúp đẹp da và chắc xương. Hôm nay, hãy cùng Chợ Huyện khám phá 3 món ngon dễ làm với đuôi bò – từ dân dã đến sáng tạo, kèm công thức chi tiết để bạn trổ tài ngay tại nhà!
1. Phở đuôi bò
Nguyên liệu (cho khoảng 4-6 phần)
- 1,2 kg đuôi bò (chặt khúc vừa ăn).
- 2 củ hành tây lớn, nướng sơ hoặc cháy cạnh.
- 1 miếng gừng dài khoảng 5cm (đập dập/chạm lửa cho cháy sơ).
- 1 miếng củ cải trắng (daikon) khoảng 300-400 g, cắt khúc.
- Gia vị hầm nước dùng: 4-5 sao hồi, 4-6 đinh hương, 1 thanh quế (khoảng 5cm), 1 muỗng cà phê hạt thì là/coriander seeds (nếu có).
- Muối, nước mắm, đường phèn (hoặc đường vàng) tùy chỉnh vị.
- 400-500 g bánh phở tươi (hoặc khô ngâm mềm).
- Rau ăn kèm: hành lá, ngò gai, húng quế, giá đỗ, chanh/lime, ớt thái lát.
Cách làm
Sơ chế đuôi bò
- Rửa sạch đuôi bò, chặt khúc khoảng 4-5 cm.
- Cho đuôi bò vào nồi nước sôi trụng khoảng 2-3 phút để loại bỏ bọt và tạp chất. Sau đó rửa lại dưới vòi nước lạnh.
- Nướng/Cháy hành và gừng
- Hành tây và gừng bạn nướng sơ qua lửa hoặc đặt lên vỉ than/hở lửa cho mặt ngoài hơi cháy vàng để tăng mùi thơm đặc trưng
Hầm nước dùng
- Cho đuôi đã sơ chế, hành nướng, gừng, củ cải trắng, và túi gia vị (hồi, đinh hương, quế, thì là…) vào nồi lớn.
- Đổ khoảng 3.5-4 lít nước (hay đủ ngập đuôi bò) và đun sôi, sau đó giảm lửa, hầm liu riu trong 7-8 giờ hoặc hơn cho thịt đuôi mềm, gần như tách khỏi xương.
- Trong quá trình hầm, cần vớt bọt để nước dùng trong.
- Nêm và hoàn thiện nước dùng
- Khi thịt mềm, bỏ hành/gừng/gia vị, lọc nước dùng qua rây hoặc vải mỏng để loại bỏ vụn xương và gia vị.
- Nêm thêm muối, nước mắm và chút đường phèn tới khi vị vừa ý — nước dùng sẽ có vị ngọt dịu từ xương và đuôi bò.
Chuẩn bị và bày phở
- Luộc bánh phở theo hướng dẫn hoặc trụng nhanh với nước sôi.
- Chia bánh phở vào từng tô, xếp thịt đuôi bò lên trên, rắc hành lá, ngò gai, thêm rau sống, chanh và ớt theo sở thích.
- Múc nước dùng thật nóng vào tô, đảm bảo bánh phở và thịt được ngập.
Thưởng thức
- Món phở đuôi bò nên ăn khi nước còn nóng mới hất vào tô để hương thơm lan tỏa.
- Gợi ý: khách hàng có thể tận hưởng cái “đậm đà – ngọt thanh” từ đuôi bò, trải nghiệm khác biệt so với phở bò thông thường.
2. Canh đuôi bò hầm khoai tây – cà rốt
Nguyên liệu (cho 4-5 người)
- 1,5 kg đuôi bò (chặt khúc).
- 2 củ khoai tây lớn, gọt vỏ và cắt khúc.
- 2 củ cà rốt lớn, cắt khúc khoảng 4-5 cm.
- 1 củ hành tây lớn, thái múi hoặc thái lát.
- 3-4 tép tỏi, băm nhỏ.
- 1 miếng gừng khoảng 3-4 cm, đập dập.
- 2-3 lá nguyệt quế (lá bay) hoặc 1 thanh quế (nếu thích).
- 2-3 tăm tiêu đen nguyên hạt hoặc xay thô.
- Dầu ăn, muối, nước mắm, hạt nêm hoặc bột ngọt (nếu dùng).
- Rau mùi (ngò rí) để rắc sau cùng.
Cách làm
-
Sơ chế đuôi bò
- Rửa sạch, chặt khúc. Có thể chần sơ trong nước sôi ~2-3 phút để loại bỏ bọt và mùi hôi. Đổ nước đầu, rửa lại.
2. Áp sơ/phi thơm
- Cho chút dầu vào nồi lớn, phi tỏi, gừng cho thơm, sau đó cho hành tây đảo nhẹ cho tới khi hành hơi trong.
- Cho đuôi bò vào đảo cùng tỏi hành khoảng 2-3 phút để thịt săn lại và thấm thơm.
3. Cho nước và hầm
- Đổ nước ngập mặt đuôi bò (khoảng 2-3 lít). Thêm lá bay/quế và tiêu. Đun sôi rồi hạ lửa nhỏ, đậy vung hầm khoảng 1.5-2 giờ cho đuôi bò gần mềm.
4. Thêm khoai tây và cà rốt
- Khi thịt bắt đầu mềm, thêm khoai tây và cà rốt vào. Hầm tiếp khoảng 25-35 phút hoặc tới khi khoai và cà rốt chín vừa tới nhưng không bị nát.
5. Nêm nếm hoàn thiện
- Nếm thử nước, nêm muối, nước mắm và nếu cần một chút đường để cân bằng vị. Thịt đuôi bò nên mềm, nước dùng ngọt tự nhiên từ xương và gia vị.
6. Trình bày & thưởng thức
- Múc ra tô lớn, rắc thêm ngò rí thái nhuyễn ở trên. Có thể ăn cùng bánh mì hoặc cơm trắng tuỳ thích.
- Món này rất phù hợp cho bữa cơm gia đình, đem lại cảm giác “ấm bụng” và “bổ dưỡng”.
3. Lẩu đuôi bò Sa tế
Nguyên liệu (cho 4-6 người)
- 1,5-2 kg đuôi bò, chặt khúc vừa ăn.
- 3-4 củ sả, đập dập và cắt khúc 5-6 cm.
- 4-5 trái ớt tươi đỏ hoặc xanh, bỏ hột hoặc giữ nguyên tuỳ ăn cay.
- 1 củ hành tím lớn, thái lát.
- 4-5 tép tỏi băm.
- 1 miếng gừng khoảng 3-4 cm, thái lát.
- 1-2 quả cà chua lớn, cắt múi (tạo vị ngọt và sắc đỏ cho nước lẩu).
- 200-300 g nấm (nấm kim châm, nấm đông cô hoặc nấm hương tươi).
- Rau ăn lẩu: cải thảo, cải xanh, rau muống, bún hoặc mì tuỳ chọn.
- Gia vị: dầu ăn, muối, nước mắm, hạt nêm, tiêu xay.
- Có thể thêm ngô hoặc bắp Mỹ để tăng vị ngọt cho nước lẩu.
Cách làm
Sơ chế đuôi bò
- Rửa sạch, chặt khúc. Chần sơ trong nước sôi ~2-3 phút để bỏ bọt, rồi rửa lại.
- Kho sả ớt tạo nền aroma
- Cho dầu vào nồi lẩu (hoặc nồi lửa lớn), phi tỏi, gừng, sả và ớt cho thơm và hơi vàng cạnh. Thêm hành tím vào đảo cùng.
Cho đuôi bò và nước
- Cho đuôi bò vào nồi, đổ nước ngập mặt (~2-3 lít). Đun sôi, rồi hạ lửa, hầm khoảng 60-90 phút cho thịt đuôi bò mềm và tiết ra sốt keo từ xương tạo vị đậm.
- Thêm cà chua và nấm
- Khi thịt đã mềm, thêm cà chua và nấm vào hầm thêm khoảng 10-15 phút.
Chuẩn bị ăn lẩu
- Đặt nồi lẩu lên bếp tại bàn hoặc chuẩn bị bếp từ nếu ăn tại bàn. Cho các loại rau, bún/mì vào chờ chín và ăn cùng thịt đuôi bò.
Nêm nếm & thưởng thức
- Nếm nước lẩu, nêm muối hoặc nước mắm tới vị vừa ăn. Có thể thêm tiêu xay cho thơm. Khi ăn, lấy từng khúc đuôi bò, phần thịt mềm cùng nước dùng sả ớt thơm cay rất hợp.
- Gợi ý: dùng kèm nước chấm chanh ớt hoặc mắm tỏi để tăng trải nghiệm.
Mẹo & lưu ý khi dùng đuôi bò
- Vì đuôi bò có xương và gân nhiều, nên chuẩn bị thời gian hầm dài hơn so với thịt bò bình thường để thịt mềm và thơm. Ví dụ phở đuôi bò có thể hầm tới 7-12 giờ.
- Nên chần sơ đuôi bò trước khi nấu để loại bỏ mùi hôi và bọt, giúp nước dùng trong và sạch hơn.
- Khi hầm cần giữ lửa nhỏ, đậy vung hoặc hầm nửa mở để kiểm soát hơi và nước, tránh bị cạn hoặc hơi cháy dưới đáy nồi.
- Với món lẩu và canh, thêm rau củ giúp cân bằng vị ngọt từ xương và vị đậm đà từ đuôi bò
- Đuôi bò khi nấu sẽ tiết ra gelatin và chất keo xương, tạo cảm giác “sánh, đậm” cho nước dùng
